17.09.2025 : In de Krophollerdriehoek heeft een groep bewoners hun dromen over duurzame rijksmonumenten in daden omgezet. Dat doen ze samen, het liefst met alle buren. In anderhalf jaar hebben ze al bergen verzet – en dat is pas het begin.
English follows the Dutch text
Lotje Meijknecht en Floris van Gelder heten me welkom in Floris’ huis aan de Lammenschansweg. Beide wonen in de Krophollerdriehoek. Met 95 woningen, de Petruskerk en de pastorie is het het grootste rijksmonument van onze wijk. Beiden zijn actief in de in juni opgerichte vereniging ‘De Duurzame Driehoek’.
Droom Lotje vertelt: ‘In december 2023 begonnen we met een droom: het zou toch supergaaf zijn als we samen een warmtenet regelen.’ Ik vraag wat voor soort warmtenet. ‘Dat wilden we bewust nog niet bepalen. We dachten: eerst veel buren vinden met dezelfde droom en samen praten over onze wensen en behoeftes, dan kunnen we daarna samen de techniek kiezen die bij ons past.’
RijksmonumentenFloris vult aan: ‘We hebben een duidelijke bindende factor. We wonen allemaal in een rijksmonument. Als je alleen aan de slag gaat krijg je van de gemeente vooral te horen wat niet mag. En over wat wel mag stelt de gemeente zo veel technische vragen. Daar zitten bouwlieden niet op te wachten: voor jou zo 25 andere, makkelijkere klanten. Er leefde hier echt het beeld 'er kan toch niks'. Samen werkt beter. Samen kun je beter het gesprek aan met de gemeente. Samen kun je voordelig inkopen.’
ProportioneelLotje: ‘De gemeente en provincie reageren positief. We spreken serieus met de gemeente. Met de erfgoedafdeling is afstemmen belangrijk. Over gezamenlijke vergunningen, over kaders. Dat helpt al onze buren. We leerden dat erfgoedmensen echt anders denken. Daar willen we begrip voor kweken. We stimuleren hen om proportioneel te kijken, bijvoorbeeld waarom vacuümglas, kunnen we voor de achterkant van de huizen geen eenvoudiger oplossing vinden? En we dagen onszelf ook uit om proportioneel te kijken. Stel dat de vloeren isoleren lastig is. Hoeveel draagt dat bij? Misschien is goed isolerend glas voor elkaar krijgen belangrijker?’
VeelIn anderhalf jaar is er al veel gebeurd. ‘We zijn langs de deuren gegaan, hebben nieuwsbrieven verstuurd, er zijn drie bewonersbijeenkomsten De Duurzame Driehoek droomt en doet In de Krophollerdriehoek heeft een groep bewoners hun dromen over duurzame rijksmonumenten in daden omgezet. Dat doen ze samen, het liefst met alle buren. In anderhalf jaar hebben ze al bergen verzet – en dat is pas het begin. 8 geweest. Een bewonersenquête geeft per woning een beeld van het energiegebruik, het huishouden, en de behoeftes. Er zijn tegelijkertijd subsidies aangevraagd en ontvangen, projectplannen gemaakt, de vereniging is opgericht en we hebben een technisch advies gevraagd aan een extern bureau, De Groene Grachten. Ja, het is echt in een stroomversnelling geraakt. Het is druk geweest, en veel.’
KerkInmiddels zijn er negen actieve buren die samen het werk doen en al 40 procent van de buren heeft zich aangesloten bij de nieuwe vereniging. Floris: ‘De kerk is ook volledig aangehaakt. Belangrijk, want zij kunnen, met hun grote dak, grote ruimtes en grond deel zijn van de oplossing. En de inkomsten en besparingen die dat oplevert kunnen weer helpen de kerk te behouden.’
Kritische massa‘We zien een tweetrapsraket voor ons: eerst isoleren en dan een collectieve warmte- (en elektriciteits) oplossing.’ Lotje: ‘Er zijn genoeg buren aangesloten om met isoleren te starten. Maar we zijn er nog niet. Als je zo meteen ook samen warmte wilt opwekken heb je kritische massa nodig, denk aan 80 procent die meedoet. Aan de andere kant: als we laten zien dat samen isoleren voor iedereen voordeel oplevert kan dat extra buren enthousiast maken.’
VoordeelWat ‘voordeel’ betekent, verschilt van buur tot buur. ‘Buren doen om heel verschillende redenen mee: comfort, een lagere gasrekening, waardebehoud en heel pragmatisch: een bewoonbaar huis. En om duurzamer te kunnen wonen natuurlijk.’
KinderenVoor Floris en Lotje is bijdragen aan duurzaamheid een belangrijke reden om zich actief in te zetten. Floris verwoordt het zo: ‘Natuurlijk wil ik ook mijn huis bewoonbaar houden, en ik werk als duurzaam beleggingsspecialist, ik heb dus ervaring met betrekking tot duurzaamheid. Maar de belangrijkste reden zijn toch mijn twee kinderen. Wat nou als zij op hun 18de vragen wat ik heb gedaan? We zien allemaal waar het naartoe gaat. Ik wil geen innocent bystander zijn. Kijk, ik zal het wel overleven, maar voor mijn kinderen wordt het al moeilijker. Het is nu kiezen tussen tijdelijk zonnepanelen op dat monument – panelen die je later weer weg kan halen – of met je voeten in het water staan.’
KeuzesLotje: ‘Het wordt nu serieus, spannend. Alle buren zijn op de hoogte. Later dit jaar gaan we keuzes maken. 'We' dat is de ALV. Daarom zijn we een vereniging. De actieve kern bepaalt niks zelf, dat doen de leden. We vragen een procesbegeleider om dat keuzeproces te begeleiden. We vinden het belangrijk dat niet zelf te doen, want een externe kan dat veel beter zonder mening begeleiden.’
CV-ketelEr is voor de korte termijn al heel veel om aan te denken. Lotje: ‘In de enquête hebben we gevraagd wiens CV-ketel snel vervangen moet worden, want daar is misschien een tussenoplossing voor nodig. In ons blok blijken ook opeens veel auto’s elektrisch, wat betekent dat? En hoe zorgen we dat de huurders ook mee kunnen doen, hoe betrekken we nieuwe bewoners?’
SAAMVoor de langere termijn komt er nog meer bij kijken. Floris: ‘Met een eigen warmtenet houd je zelf grip op de prijs, maar wat als het kapot gaat? Dus kijken we of we later samen kunnen werken met andere warmtenetten in de buurt, bijvoorbeeld van het nieuwe complex SAAM hiernaast.’
Colin‘We worden ook geholpen. De wijkvereniging helpt en we hebben een eigen pagina gekregen op de website van de Profburgwijk. Colin (de webmaster) is echt geweldig. Binnen een dag staan nieuwe stukken op de site! Ook hebben we experts uit de wijk die meelezen met de stukken.’
GniffelenIk ben verbaasd en enthousiast. Wat een resultaten nu al, in zo’n korte tijd, wat een ambities, wat een inzet! En ik gniffel. Waar de gemeente logischerwijze start met makkelijke wijken, loopt in onze wijk het ‘moeilijkste’ huizenblok, juist door de verbondenheid die dat oplevert, maar mooi voor de troepen uit!
Door Blîde DukDit artikel verscheen in de Wijkrant van september 2025
The Sustainable Triangle Dreams and Acts
In the Kropholler Triangle, a group of residents has turned their dreams for sustainable national monuments into action. They're doing this together, preferably with all their neighbors. In a year and a half, they've already moved mountains—and that's just the beginning.
Lotje Meijknecht and Floris van Gelder welcome me to Floris's house on Lammenschansweg. Both live in the Kropholler Triangle. With 95 homes, the St. Peter's Church, and the rectory, it's the largest national monument in our neighborhood. Both are active in the association "The Sustainable Triangle," founded in June.
Dream
Lotje explains: "In December 2023, we started with a dream: it would be fantastic if we could organize a district heating network together." I ask what kind of district heating network. "We deliberately didn't want to decide that yet. We thought: first find a lot of neighbors with the same dream and talk about our wishes and needs together, then we can choose the technology that suits us together.
National Heritage Sites
Floris adds: "We have a clear unifying factor. We all live in a national heritage site. If you work alone, the municipality mainly tells you what's not allowed. And about what is allowed, the municipality asks so many technical questions. Construction workers don't want that: there are 25 other, easier clients for you. There was a real perception here that 'nothing is possible anyway.' Working together works better. Together you can have better discussions with the municipality. Together you can buy more affordably."
Proportional
Lotje: "The municipality and province are responding positively. We are seriously talking to the municipality. Coordination with the heritage department is important. About joint permits, about frameworks. That helps all our neighbors. We learned that heritage people really think differently. We want to foster understanding for that." We encourage them to think proportionally, for example, why vacuum glazing? Can't we find a simpler solution for the rear of the houses? And we also challenge ourselves to think proportionally. Suppose insulating the floors is difficult. How much does that contribute? Perhaps getting good insulating glass is more important?
A lot
A lot has already happened in a year and a half. "We've gone door-to-door, sent newsletters, and held three residents' meetings. The Sustainable Triangle dreams and acts. In the Kropholler Triangle, a group of residents has turned their dreams for sustainable national monuments into action. They do this together, preferably with all their neighbors. In a year and a half, they've already moved mountains – and that's just the beginning. 8 residents have already moved mountains. A resident survey provides an overview of each home's energy consumption, household activities, and needs. Subsidies were applied for and received simultaneously, project plans were drawn up, the association was established, and we requested technical advice from an external agency, De Groene Grachten. Yes, things have really gained momentum. It's been busy, and a lot.
Church
There are now nine active neighbors working together, and 40 percent of the neighbors have already joined the new association. Floris: "The church is also fully involved. This is important, because with their large roof, spacious rooms, and land, they can be part of the solution. And the income and savings that this generates can help maintain the church."
Critical Mass
"We envision a two-step process: first insulation, and then a collective heating (and electricity) solution." Lotje: "Enough neighbors have joined to start insulating. But we're not there yet. If you also want to generate heat together soon, you need critical mass, say 80 percent participating. On the other hand, if we show that insulating together benefits everyone, that can inspire more neighbors."
Benefit
What "benefit" means varies from neighbor to neighbor. "Neighbors participate for very different reasons: comfort, a lower gas bill, value retention, and very pragmatically: a habitable home. And to be able to live more sustainably, of course."
Children
For Floris and Lotje, contributing to sustainability is a key reason to actively get involved. Floris puts it this way: "Of course, I also want to keep my house habitable, and I work as a sustainable investment specialist, so I have experience with sustainability. But the most important reason is my two children. What if they ask me what I've done when they're 18? We all see where this is going. I don't want to be an innocent bystander. Look, I'll survive, but it's already getting harder for my children. It's now a choice between temporary solar panels on that listed building—panels that you can remove later—or standing with your feet in the water."
Choices
Lotje: "Things are getting serious now, exciting. All the neighbors are informed. Later this year, we'll make choices. 'We' means the Annual General Meeting. That's why we're an association." The active core doesn't decide anything themselves; the members do. We're asking a process facilitator to guide that decision-making process. We find
It's important not to do that yourself, because an external party can guide you much better without needing an opinion.
Central heating boiler
There's already a lot to think about in the short term. Lotje: "In the survey, we asked whose central heating boiler needs replacing soon, because that might require an interim solution. Suddenly, many cars in our block are electric, what does that mean? And how do we ensure that tenants can participate, how do we involve new residents?"
SAAM
There's even more to consider in the long term. Floris: "With your own heating network, you control the price, but what if it breaks down? So we're looking into collaborating with other heating networks in the area later, for example, the new SAAM complex next door."
Colin
"We're also getting help. The neighborhood association is helping, and we've got our own page on the Profburgwijk website. Colin (the webmaster) is really great. New content is on the site within a day!" We also have experts from the neighborhood who read the documents.
Chuckles
I'm amazed and enthusiastic. What results already, in such a short time, what ambitions, what dedication! And I chuckle. While the municipality logically starts with easy neighborhoods, in our neighborhood, the "most difficult" block of houses, precisely because of the sense of community it creates, is well ahead of the curve!
By Blîde Duk
This article appeared in the September 2025 issue of the Wijkrant