• Tiboel Siegenbeekstraat

Tiboel Siegenbeekstraat

Burgemeester Daniël Tieboel Siegenbeek (ambtsperiode 1858 - 1866)
Door Hans Elstgeest

Mr. Albert Otto Ernst graaf van Limburg Stirum (Groningen 2 december 1803) treedt in oktober 1851 aan als eerste burgemeester van Leiden in het nieuwe bestel (grondwetsherziening, tijdperk Thorbecke). Dat zijn naam niet terug te vinden is in onze wijk heeft te maken met een eerdere vernoeming elders in de stad. Een straat in Leiden-Noord was reeds vernoemd naar Leopold van Limburg Stirum, staatsman en lid van het driemanschap (Van Limburg Stirum, Van Hogendorp en Van der Duyn van Maasdam, leiders van het eerste uur na de Franse bezetting). Om verwarring te voorkomen is er dus niet voor gekozen de burgemeester te vernoemen.

'Onze' Van Limburg Stirum is raadslid vanaf 1833 en wethouder vanaf 1843. Onder zijn leiding is in 1847 de Leidse gasfabriek opgericht. Naast zijn burgemeesterschap bekleedde hij ook diverse nevenfuncties, zoals curator van de Leidse universiteit en president curator van de Latijnse School (gymnasium). Zijn tijd als burgemeester is van korte duur geweest. Reeds na zeven jaar overlijdt hij na een kort ziekbed. Leiden zat weer zonder burgemeester.

Tieboel Siegenbeek
Een opvolger werd gevonden in de 52-jarige Daniël Tieboel Siegenbeek, op 25 februari 1806 geboren als overlevende van een tweeling. Daniël bleef enig kind van de in hoog aanzien staande professor Matthijs Siegenbeek en diens echtgenote Geertruida Tieboel. Op latere leeftijd heeft Daniël moeders naam in de zijne opgenomen. Matthijs Siegenbeek zag in zijn slimme zoon een toekomst weggelegd als Neerlandicus. Matthijs Siegenbeek was hoogleraar theologie en Nederlands aan de Universiteit van Leiden. Een belangrijke verhandeling van zijn hand over de spelling van het Nederlands in 1804 werd bepalend voor de officiële schrijfwijze.

De jonge Daniël volgt lessen aan de Latijnse School waarna hij in 1822 zijn studie begint aan de Leidse universiteit. Aanvankelijk met de bedoeling letteren te gaan studeren. Het is waarschijnlijk toch niet de juiste keuze, aangezien hij deze cursus inruilt voor een studie in de rechten. Dat alle inzet niet voor niets is geweest blijkt uit het behalen van het doctoraat in de bespiegelende wijsbegeerte (filosofie) en letteren en in het Romeins en hedendaags recht. Op 13 december 1828 verdedigt hij zijn academisch proefschrift. Een loopbaan in de advocatuur ligt voor hem open, ware het niet dat hij - benoemd tot 2e luitenant bij de schutterij - dienst moet doen in de zuidelijke streken tijdens de Belgische Opstand. Daniëls ouders zien met angst en beven hun enige kind vertrekken. Maar hij komt ongeschonden in Leiden terug, behangen met het ridderkruis voor moed, beleid en trouw.
In 1833 huwt hij Elisabeth van Heukelom, dochter van een niet onverdienstelijk lakenfabrikant. Jan van Heukelom was chef van de firma F. Lelyveld & Co. Daarnaast zat hij in de Leidse gemeenteraad en had hij een dikke vinger in de pap van de Kamer van Koophandel te Leiden.

Burgemeester
In 1835 treedt Tieboel Siegenbeek toe tot het Openbaar Ministerie, een opdracht die hem bijna een kwart eeuw op het lijf geschreven is. Vanaf 1851 is Tieboel Siegenbeek lid van de Leidse raad. Hij heeft geen politieke kleur of het moet liberaal zijn. In elk geval werd zijn kunnen op de juiste waarde geschat en blijkt hij dé kandidaat te zijn om Van Limburg Stirum op te volgen als burgemeester van Leiden. In november 1858 mag hij het hoogste Leidse pluche bestijgen. Uiteindelijk blijkt ook zijn taak als burgemeester van relatief korte duur te zijn. Ruim zeven jaren heeft hij Leiden mogen besturen totdat hij op 11 januari 1866 na een lange slepende ziekte het leven laat. Zijn stoffelijk overschot werd met een eenvoudige ceremonie aan de aarde toevertrouwd, in het familiegraf op begraafplaats Groenesteeg. Eén van zijn grootste verdiensten voor de stad onder zijn voorzitterschap is de oprichting van de HBS met 5-jarige cursus. Daarnaast heeft hij, wars van zelfingenomenheid, zijn taak als burgemeester op uitmuntende wijze uitgevoerd. Geliefd bij zijn stedelingen.

Bronnen:
Het Leidsche Pluche
Leids jaarboeken 1965 (Dr. J. P. Duyverman - Historische vereniging Oud Leiden)
Levenschets van Mr. Daniël Tieboel Siegenbeek (door J. de Wal - Jaarboek van de mij der Nederlandse Letterkunde 1866)
Nieuw Nederlands Biografisch Woordenboek (P.C. Molhuysen/P.J. Blok)
Wikipedia