Wat voor wereld laten we na aan onze kinderen en kleinkinderen?
Doen we wat we zouden moeten doen? Nee, op dit moment niet. Eigenlijk zouden de VN, de EU, de Nederlandse regering, de gemeente, energiecoaches en ik als klimaatburgemeester/ columnschrijver van de daken moeten schreeuwen dat zich nu al een ramp voltrekt, een klimaatcatastrofe. Niet IN onze wijk, maar wel mede DOOR hoe we in onze wijk leven.Ik zou moeten zeggen dat we eigenlijk amper vlees meer moeten eten. Minimaal moeten vliegen. Echt zo min mogelijk moeten autorijden. Dat we ons werk maximaal moeten verduurzamen. Dat we moeten ontspullen. Ook in onze tamelijk brave Profburgwijk. Eigenlijk Maar ik zeg dit allemaal maar niet. Want stel je voor: straks word ik niet meer serieus genomen! Uitgelachen! Voor klimaatfundamentalist en ecofascist uitgemaakt! Schamen mijn kinderen zich voor me. En schaam ik me voor mijn buren. Iets in mij wil niet doen wat ‘eigenlijk’ goed is. Wil liever veilig. Braaf desnoods. Inauthentiek weliswaar, maar zonder risico. Vooral niet uitgelachen worden. Laat ik daarom liever een positief verhaal vertellen; dat is minder moedig, maar ook minder kwetsbaar. En ook waar.
Steeds meer mensen handelen al naar de klimaatcatastofe die gaande is. Steeds meer mensen laten vlees, vliegtuig en auto staan (zie ik om mij heen). Het aantal zonnepanelen in Nederland groeit sneller dan voorzien. Aan de TU Delft hebben bijna alle onderzoeken te maken met duurzaamheid. De 40-46 miljard euro aan fossiele subsidies/belastingvoordelen staan op de politieke agenda. De Europese Green Deal is een game changer. Zelfs Wopke Hoekstra is groen geworden. In Leiden is de klimaatnoodtoestand uitgeroepen. Grote vervuilers als Tata Steel, Chemours en Schiphol worden eindelijk enigszins aangepakt. Duurzame energie is steeds vaker goedkoper dan fossiele energie en kernenergie. De jeugd neemt geen genoegen meer met smoesjes en wil echte verandering. Er is een heel scala aan organisaties die zich inzetten voor de broodnodige transformatie van de maatschappij; van het activistische Extinction Rebellion tot het zeer redelijke Urgenda.
Ook in onze wijk kunnen we echt positieve veranderingen tot stand brengen. Als we niet alleen individuele woningen verduurzamen, maar ook een energiecoöperatie oprichten. Als we serieus gaan organiseren dat bewoners nog makkelijker elektrische auto’s kunnen delen. Als we per straat of blok gezamenlijk onze verwarming halen uit geothermie of aquathermie, en vervolgens van het gas af kunnen. Als we spullen meer gaan delen. Als we met elkaar mee gaan denken hoe we ons werk duurzamer kunnen maken. Als we meer sociale en paradigma-verschuivende activiteiten gaan organiseren waardoor (vlieg-)vakanties en overbodige consumptie flink minder worden. Het rijke gedachtegoed van filosofie, psychologie en spirituele tradities gaan gebruiken om onszelf als mens te transformeren. Alleenstaande groot-huis-bewoners zorgvuldig helpen om kleiner te gaan wonen. Kortom, als we steeds meer doen wat we ‘eigenlijk’ zouden moeten doen. Dan is er veel mogelijk. Ook in onze prachtige wijk. En dan kunnen we de toekomst weer met vertrouwen tegemoet zien, voor onszelf en voor onze kinderen en kleinkinderen.
Dus als je weet wat je eigenlijk zou moeten doen: doe het. Weet je het niet, of weet je niet waar je moet beginnen, kijk dan een op de volgende websites: mijnverborgenimpact.nl, simpelduurzaam.nl, milieucentraal.nl of verder op deze website. Loop je vast? Mail me dan op info@maartenstoffers.nl en ik denk met je mee.
April 2023: Met je buren samen?
Op een verjaardag had een man naast mij, laat ik hem Ruud noemen, net verteld dat hij gepensioneerd was; hij had tot een paar jaar terug als onderzoeker aan de universiteit gewerkt. Hij keek mij vorsend aan en vroeg: ‘En jij, Maarten, wat doe jij voor werk?’ Ik antwoordde: ‘Ik werk als trainer en coach. En ik houd me 2 a 3 dagen per week bezig met verduurzaming, vooral bij ons in de wijk. Ik help bewoners om hun woning te verduurzamen. En hun leven, als ze dat willen, maar daar komen we meestal niet aan toe. Maar wel dingen als isoleren, zonnepanelen, warmtepomp. En kleine praktische maatregelen zoals tochtstrips, radiatorfolie, brievenbusborstels, CV-temperatuur lager zetten; dat werk.’ ‘Dan zul je het wel druk hebben dezer dagen?’ vroeg hij. ‘Zeker. Naast mijn gewone werk is het haast niet bij te houden. Daarom ben ik blij als wijkgenoten meteen hun buren uitnodigen als ik informatie kom geven. Dan vragen we of ze de meterstanden van gas en elektriciteit meenemen, zodat we kunnen vergelijken. Zeker als de huizen ongeveer hetzelfde zijn kan het heel handig zijn om te weten of je al heel zuinig bent, vergeleken met je buren, of dat er nog veel winst is te behalen. En waar dat in kan zitten. Als het huis niet geïsoleerd is, en je hebt altijd een raampje openstaan, kun je zomaar het dubbele stoken van je buren. Als je dan je huis isoleert en slim ventileert kan je makkelijk meer dan honderd euro per maand besparen. Neem je er ook nog zonnepanelen bij, dan zit je helemaal goed!’Mijn buurman leek even in gedachten verzonken, alsof hij zich afvroeg of dat ook iets voor hem zou kunnen zijn. ‘Hmm. En hoe krijg ik mijn buren zo ver dat ze bij me langskomen?’ ‘Nou, bijvoorbeeld door een datum te prikken voor een avondbijeenkomst, en een kort briefje met uitleg en die datum bij je buren in de bus te doen. Simpel. Veel mensen voelen er wel voor; zeker met deze energieprijzen. En die brief van de gemeente over de gezamenlijke inkoop van isolatie en zonnepanelen heeft nog weer meer mensen aan het denken gezet.’ Mijn buurman keek me even aan, alsof hij dacht: ‘Wat heb ik aan jou? Neem je me nou in de maling, of is dit eigenlijk best een goed idee?’ Blijkbaar concludeerde hij het tweede: ‘Kan ik dat ook organiseren, bij mij in de straat?’ Ik was blij dat hij het vroeg. Want we hebben, in onze wijk en in de hele wereld, nog heel veel te doen om de klimaatverandering binnen de perken te houden. En in onze mooie Profburgwijk is energiebesparing (en duurzame energie opwekken met zonnepanelen of warmtepompen) een van de meest zinvolle dingen om te doen. Naast plantaardig eten, trouwens. Maar daarover een andere keer meer.
